Wrastające paznokcie, czy to coś poważnego?
jAK ROZPOZNAĆ WRASTAJĄCY PAZNOKIEĆ?
Wrastające paznokcie to proces który najczęściej dotyczy palucha, ale niejednokrotnie również pozostałych palców stóp jak również palców u dłoni chociaż bardzo rzadko.
Problem ten dotyka w głównej mierze osób między 15 a 60 rokiem życia, a najczęstszymi objawami wrastania są: obrzęk, ból, zaczerwienienie, zanokcica, a w zaawansowanym stadium nawet ziarnina. Według autorów Fowlera i Jahnsona główną przyczyną wrastania jest ucisk. Wyróżnia się dwa rodzaje ucisku:
- Wewnętrzny, występuje gry płytka paznokciowa napiera na wał paznokciowy. Przyczyną mogą być choroby paznokci bądź zmiany przerostowe (szponowatość, grzybica, łuszczyca), płaskie i cienkie paznokcie otoczone mięsistymi wałami paznokciowymi, paznokcie rurkowate, odciski podpaznokciowe lub deformacje pozabiegowe (drzazga)
- Zewnętrzny związany jest z oddziaływaniem czynników zewnętrznych (źle dobrane obuwie, urazy, otyłość lub urazy ortopedyczne)
Wrastające paznokcie, można podzielić na kilka typów:
- Młodzieńczy – dotyczy głównie dzieci i niemowląt, lecz może wystąpić również u dorosłych
- Dorosłych – w tym wypadku wały paznokciowe z reguły są prawidłowe, jednak płytka ma tendencje do rolowania się
W obu wyżej wymieniowych przypadkach dolegliwości bólowe i objawy wrastania są podobne, ponieważ łączy je uraz bocznej lub dalszej części wału paznokciowego. Niestety wrastanie paznokci cechuje wysoka nawrotowość (70 – 90 %) bez względu na wiek.
Rzadko spotykanym typem wrastania jest retronychia
W tym wypadku następuje uraz fałdu paznokciowego w części proksymalnej (bliższej). Tutaj zmiany również dotyczą najczęściej paznokci paluchów, które narażone są na ucisk obuwia. Wskutek przewlekłych urazów dochodzi do utraty połączenia paznokcia z macierzą i jego spełzania. Odrastający, nowy paznokieć wypycha starą płytkę do góry, jednak jest za słaby by całkowicie się jej pozbyć. W takiej sytuacji dochodzi do wrastania proksymalnego. W przeciwieństwie do innych typów wrastania, retronychia nie ma charakteru nawrotowego.
Istnieje kilka możliwości leczenia wrastających paznokci, od tych zachowawczych po bardziej inwazyjne a nawet chirurgiczne.
- Tamponada – jest najprostszą metodą korekcji wzrostu płytki paznokciowej oraz niezastąpionym elementem profilaktyki. Wykonanie tamponady jest całkowicie bezbolesne i polega na umieszczeniu w wale miękkiego materiału opatrunkowego. Pozwala to na poszerzenie przestrzeni między wałem a paznokciem a także separację od elementu drażniącego. Samodzielnie jest wystarczająca tylko w początkowym stadium wrastania, dlatego tak ważna jest edukacja pacjenta.
- Taping – najmniej inwazyjna metoda odsuwania wału paznokciowego od płytki paznokciowej. Przynosi dobre efekty w pierwszych stadiach choroby. Stosowanie tapingu u osób z nadpotliwością lub dużym wysiękiem nie przyniesie oczekiwanego efektu ze względu na wilgotne środowisko, przez które precyzyjne przyklejenie taśmy będzie niemożliwe.
- Klamry – podologiczna metoda korekcji kształtu paznokcia. Ma ona na celu przywrócenie prawidłowej płaszczyzny płytki paznokciowej, zmianę toru wzrostu paznokcia i szybką likwidację bólu. Jest to alternatywa dla zabiegu chirurgicznego a także profilaktyka pooperacyjna. Klamry znajdują również zastosowanie przy hiperkeratozie łożyska, zaburzeniach wzrostu paznokcia i odciskach w wałach paznokciowych.
- Leczenie chirurgiczne – najbardziej inwazyjna metoda leczenia paznokci wrastających ale także przynosząca najlepsze efekty ze 100% brakiem nawrotów. Polega na zniwelowaniu przerostu wałów paznokciowych (który dotyczy 40% przypadków wrastających paznokci). W przypadku przewlekłego i zaawansowanego wrastania z hipergranulacja, przerostem, zbliznowaceniem i martwicą wału paznokciowego, przeprowadzenie takiej chirurgicznej plastyki wałów staje się koniecznością.
Piśmiennistwo:
- Klamczyńska M., Kopaczewska E., Skocka – Pietruszewska A. Atlas Podologiczny, patologie skóry i paznokci, PZWL, Warszawa 2019, s. 141-151;
- Górska K., Wrastający paznokieć etiologia, profilaktyka i metody leczenia Ingrown teonail -etiology, prevention and treatme…, Pol J Cosmetol 2017, 20(4): 327-332
- Pelat E., Ocena jakości życia pacjentów z wrastającymi paznokciami, Poznań 2018, s. 6-23
